Mój pies ma wrzód rogówki. Czy musi być operowany ?

W okulistyce weterynaryjnej nie ma częstszej choroby niż wrzodziejące zapalenie rogówki. Jak są różne rodzaje owrzodzenia, tak są różne przyczyny powstawania wrzodów rogówki, dlatego też są różne metody ich leczenia. W każdym przypadku owrzodzenia rogówki przed podjęciem działań terapeutycznych konieczne jest pełne badanie okulistyczne. Podczas niego lekarz oceni charakter wrzodu, jego głębokość jak i ustali pierwotną przyczynę uszkodzenia.

Przepuklina błony Descemeta.

 Wrzód rogówki (wrzodziejące zapalenie rogówki) definiujemy jako ubytek nabłonka przedniego rogówki i części jej zrębu. Przy utracie > 1/3 grubości zrębu mówi się o wrzodzie średnio głębokim lub głębokim zrębu. W wyniku utraty zrębu rogówki, aż do błony Descemeta powstaje przepuklina błony Descemeta. Jej obecność to wysokiego stopnia niebezpieczeństwo pęknięcia rogówki i bezwzględne wskazanie do zabiegu operacyjnego- wykonania uszypułowanego przeszczepu spojówki na rogówkę.

 Konieczność przeprowadzenia tego zabiegu wynika z uwarunkowań anatomicznych i fizjologicznych rogówki. Rogówka jest bowiem delikatną, zewnętrzną warstwą gałki ocznej o grubości mniejszej niż 1mm. By zachować swoją transparentność, została pozbawiona naczyń krwionośnych.  Jej odżywianie odbywa się z naczyń rąbka rogówki, za pośrednictwem cieczy wodnistej oraz częściowo przez łzy. Ponieważ rogówka odgrywa rolę okna na świat i załamuje promienie świetlne, zmiany w niej występujące z reguły pogarszają widzenie. Fakt, iż rogówka jest pozbawiona naczyń, w pewnych okolicznościach działa na jej niekorzyść. Zrąb rogówki ma ograniczone możliwości regeneracyjne, a proces gojenia jest długotrwały, może trwać wiele tygodni.W tym przypadku czas nie zawsze działa na korzyść pacjenta...

 Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o budowie rogówki jak i typach wrzodów rogówki  kliknij tutaj

Keratomalacja czyli tzw. wrzód rozpływny rogówki.

Wskazania do wykonania zabiegu?

Chirurgia płata spojówki to efektywna metoda zastąpienia uszkodzonego lub brakującego nabłonka rogówki bardziej sprężystą spojówką gałkową. Spojówka gałkowa jest cienką błoną pokrywającą twardówkę. Zawiera dużo naczyń krwionośnych, co czyni z niej idealny materiał, wykorzystywany do leczenia głębokiego i postępującego owrzodzenia rogówki. Płat spojówki stanowi nie tylko wzmocnienie mechaniczne, dla osłabionej rogówki. Bezpośrednio do brzegów wrzodu dostarcza również naczynia krwionośne,a wraz z nimi stały dopływ czynników wzrostu, leukocytów, substancji antykolagenazowych.Wspomaga to proces gojenia.
Naszycie fartucha ochronnego z trzeciej powieki nie ma zastosowania do leczenia głębokich wrzodów rogówki. Z tego względu, iż zabieg ten zapewnia jedynie ograniczone mechaniczne wzmocnienie uszkodzonego zrębu rogówki, może utrudniać leczenie miejscowe, uniemożliwia oglądanie procesu gojenia i nie zapewnia bezpośredniego unaczynienia do brzegów wrzodu.

Technika chirurgiczna wykonania przeszczepu

Zabieg wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. Przeszczep spojówkowy jest zabiegiem wymagającym odpowiedniego wyszkolenia, odpowiedniego źródła powiększenia (mikroskop operacyjny) oraz precyzyjnego instrumentarium do mikrochirurgii. Spojówka gałkowa jest odpreparowana do niżej położonych struktur. Następnie wycina się z niej odpowiedniej wielkości płat, który układa się tak, by zasłonić ubytek na rogówce. Płat spojówki przyszywa się do rogówki. Do szycia używa się specjalnej nici, która jest cieńsza niż włos.

Uszypułowany przeszczep spojówki na rogówkę. 

Postępowanie i leczenie pooperacyjne

Pacjent po zabiegu nosi kołnierz ochronny przez około 10 dni. Nadal kontynuowana jest miejscowa terapia farmakologiczna. Doustnie podawane są leki przeciwbólowe. W niektórych przypadkach stosowane są również antybiotyki ogólnie. Przez pierwszy tydzień po zabiegu oko może sprawiać dyskomfort. Spojówki mogą być przekrwione, z worka spojówkowego może wydobywać się wypływ. Po ok 4-6 tygodniach szypuła przeszczepu jest odcinana. Jeśli zwierzę jest spokojne zabieg ten można wykonać jedynie z znieczuleniu miejscowym.

Wygląd rogówki w 4 tygodniu od zabiegu.

Jakie są możliwe powikłania?

Zabieg uszypułowanego przeszczepu spojówki jest zabiegiem cechującym się dość dużą skutecznością. Czasami w przypadku poważnych infekcji, kiedy wrzód rogówki jest duży, płat spojówki może odłączyć się od rogówki. W takim przypadku istnieje konieczność powtórzenia zabiegu.

 Zaraz po zabiegu widoczność pacjenta jest znacznie ograniczona. Po odcięciu szypuły przeszczepu zakres widzenia stopniowo ulega poprawie. Oczywiście pozostaje blizna na rogówce. Jej wielkość w dużej mierze jest uwarunkowana wielkością wrzodu rogówki. U niektórych pacjentów, wokół przeszczepionej tkanki, dochodzi do odkładania się w rogówce ciemnobrązowego pigmentu (zdjęcie poniżej).

Czasami konieczne jest przeprowadzenie kolejnego zabiegu, aby usunąć możliwie jak największą ilość tkanki płata spojówki, tak by pozostawić jak największą powierzchnię przejrzystej rogówki. Najczęściej jednak zastosowanie ma powiedzenie czas leczy rany. Po pewnym czasie nieunaczyniona część spojówki remodeluje się, pozostawiając bliznę, nieznacznie ograniczającą widzenie. Można też stosować leki w postaci kropli bądź maści okulistycznych, które zmniejszają bliznę.