Zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej u kotów.

Błona naczyniowa oka to środkowa warstwa gałki ocznej składająca się z tęczówki i ciała rzęskowego w przednim obszarze i naczyniówki w obszarze tylnym.  Zatem mówiąc o zapaleniu przedniego odcinka błony naczyniowej mówimy o zapaleniu dotyczącym tęczówki oraz ciała rzęskowego.

Zapalenie błony naczyniowej oka (panuveitis) u kotka chorego na zakaźne zapalenie otrzewnej.

W okulistyce weterynaryjnej schorzenie to występuje bardzo często. U kotów najczęściej towarzyszy groźnym chorobą ogólnoustrojowym, a nierzadko jest pierwszym i jedynym objawem tych chorób.  Dlatego też u kotów z zdiagnozowanym zapaleniem błony naczyniowej, weterynarz-okulista zleci wykonanie szeregu specjalistycznych badań, aby ustalić pierwotną przyczynę schorzenia, a co za tym idzie przeprowadzić skuteczne leczenie i zapobiec nawrotom choroby.

Jakie są objawy uveitis ?

Zaczerwienienie oka,  nadmierne łzawienie, światłowstręt, kurcz powiek to niespecyficzne objawy zapalenia błony naczyniowej u kotów.  Oko może być przymglone . Koci okulista dodatkowo podczas badania, może zobaczyć w przedniej komorze oka tak zwaną „tyndalizację” płynu komórkowego, czyli pojawienie się w nim komórek stanu zapalnego.  Komórki te mogą tworzyć osady na nabłonku tylnym rogówki. W części ciężkich zapaleń może uwidocznić się ropostek – inaczej mówiąc, w przedniej komorze oka będzie widoczny poziom ropy . Charakterystyczne jest także zwężenie źrenicy, jednak w niektórych przypadkach jest ono minimalnie wyrażone i obserwuje się jedynie wolniejszą reakcję źrenicy na środki ją rozszerzające czy też światło.  Weterynarz okulista zmierzy również ciśnienie wewnątrzgałkowe twojego kota. Ciśnienie to jest utrzymywane przez ciecz wodnistą produkowaną przez ciało rzęskowe. Objęte procesem zapalnym ciało rzęskowe produkuje mniejszą ilość cieczy wodnistej. Dlatego też zapaleniu błony naczyniowej oka  towarzyszy obniżone ciśnienie wewnątrzgałkowe.
Informacje te mogą wydawać się szczegółowe i pozornie niepotrzebne. Jednak należy pamiętać, że wczesne rozpoznanie zapalenia błony naczyniowej daje możliwość leczenia i uniknięcia groźnych powikłań, związanych z destrukcją delikatnych struktur oka, które prowadzą do nieodwracalnego upośledzenia widzenia..

Jakie są przyczyny zapalenia przedniego odcinka błony naczyniowej?

U kotów zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej może być konsekwencją zakaźnego zapalenia otrzewnej (FIP), białaczki kotów (FeLV), niedoboru immunologicznego kotów (FIV), toxoplazmozy, cryptococcozy. Zarówno tępe urazy oka jak i penetrujące, w tym ciała obce w rogówce czy jej zadrapanie przez kota, również mogą powodować wystąpienie choroby.  Innymi przyczynami są np. choroby o podłożu immunologicznym, bakteryjnym  czy parazytologicznym jak i nowotwory wewnątrzgałkowe. Dlatego też, ważne jest wykonanie u kota kilku specyficznych badań, dla upewnienia się, czy konkretna choroba ogólnoustrojowa nie jest pierwotną przyczyną schorzenia oczu. Niestety u ok. 75%  kotów chorych na to schorzenie przyczyny nie udaje się określić.

Jak wygląda leczenie zapalenia błony naczyniowej?

Leczenie zapaleń błony naczyniowej, mimo postępów medycyny, pozostaje nadal trudnym zagadnieniem i nie zawsze przynoszącym zadowalające fekty. Spowodowane jest to złożonym patomechanizmem tego schorzenia i różną, często niemożliwą do ustalenia, etiologią. Ze względu na groźne dla kociego oka komplikacje tej choroby, leczenie jest  zwykle agresywne. Obejmuje ono podawanie kilkakrotnie w ciągu dnia, leków przeciwzapalnych i antybiotyków w postaci kropli okulistycznych, jak również preparatów rozszerzających źrenicę. W niektórych przypadkach konieczne jest podawanie leków przeciwzapalnych doustnie lub w postaci zastrzyków.
Czas leczenia zapalenia błony naczyniowej oka zależy od stanu ogólnego kota jak i pierwotnej przyczyny. Zwykle leczenie jest długotrwałe. U niektórych pacjentów udaje się chorobę jedynie kontrolować.

Jakie są zagrożenia związane z zapaleniem przedniego odcinka błony naczyniowej u kotów?

Najczęstszymi powikłaniami zapalenia przedniego odcinka błony naczyniowej są zrosty tylne między tęczówką i soczewką, które mogą spowodować zaburzenia przepływu cieczy wodnistej w oku, doprowadzając do wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego i jaskry wtórnej.  Jaskra wtórna rozwija się również w wyniku zaburzeń w odpływie cieczy wodnistej przez kąt tęczówkowo-rogówkowy. Powikłanie to spotyka się nawet u 50% kotów cierpiących na tą chorobę. Leczenie jaskry wtórnej jest stosunkowo trudne. Należy pamiętać, iż jaskra jest chorobą gałki ocznej powodującą bardzo silny ból. W momencie, kiedy przegrywamy z nią walkę, preparaty farmakologiczne przestają działać, a pacjent nie kwalifikuje się do chirurgicznego leczenia, jedynym humanitarnym rozwiązaniem, jest podjęcie decyzji o usunięciu zmienionej gałki ocznej. Z naszego punktu widzenia jest to trudna decyzja, jednak z punktu widzenia pacjenta, jest to jedyna słuszna.

Zaćma pozapalna i zrost tęczówki z soczewką u kota chorującego na przewlekłe zapalenie błony naczyniowej.

 Kolejnym częstym powikłaniem zapalenia błony naczyniowej jest zaćma pozapalna. Innym powikłaniem długotrwałego uveitis jest przerwanie włókien obwódki torebki soczewki, co prowadzi do zwichnięcia soczewki.